ฐานข้อมูลวิจัยด้านสุขภาพจิตและจิตเวช

ผู้วิจัย/Authors: วาสินี วิเศษฤทธิ์

ชื่อเรื่อง/Title: ความหมายของความตาย: ทัศนะของผู้ป่วยโรคเอดส์ระยะใกล้ตายและครอบครัว

แหล่งที่มา/Source: Thai Journal of Nursing Research, Vol. 7, No. 3, July-September 2003. Page 223-225.

รายละเอียด / Details:

การศึกษาชาติพันธุ์วรรณาในครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายความหมายของความตายในทัศนะของผู้ป่วยโรคเอดส์ระยะใกล้ตายและครอบครัวในชุมชนชนบทอีสาน ประกอบด้วยผู้ป่วยโรคเอดส์ในระยะใกล้ตาย จำนวน 5 คน และสมาชิกของครอบครัวที่ให้การดูแลผู้ป่วยเอดส์รวมทั้งสมาชิกครอบครัวที่มีประสบการณ์ในการดูแลผู้ป่วยเอดส์ที่อยู่ในระยะใกล้เสียชีวิต ขณะเสียชีวิตและหลังจากเสียชีวิตแล้ว จำนวน 12 ครอบครัว ในหมู่บ้าน 5 แห่ง ในตำบลแห่งหนึ่ง อำเภอหนองเรือ จังหวัดขอนแก่น โดยการสัมภาษณ์เจาะลึกการสังเกตอย่างมีส่วนร่วมและการบันทึกภาคสนาม วิเคราะห์ข้อมูล ด้วยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา และตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า ผลการศึกษาพบว่า ความหมายของความตายสามารถอธิบายได้ 3 ลักษณะ ได้แก่ 1) ความตายหมายถึง “หมดบุญ หมดกรรม” อธิบายได้ว่า คนเราเกิดมาและมีชีวิตอยู่นั้นขึ้นกับบุญกรรมที่ทำไว้ ถ้าตายไปก็หมดภาระหมดบุญหมดกรรม 2) ความตายหมายถึง “หลุดพ้น” อธิบายได้ว่าโรคเอดส์เป็นโรคร้ายแรงน่ากลัว รักษาไม่หายและก่อให้เกิดความทุกข์ทรมานเป็นอย่างมากทั้งร่างกายและจิตใจ เวลาเจ็บป่วยจะทุกข์ทรมานมากถ้าตายไปก็คงจะหลุดพ้นโล่งใจไม่ต้องทุกข์ทรมานอีกต่อไปและ 3) ความตายหมายถึง “ดับสูญ” อธิบายได้ว่า เมื่อถึงเวลาที่จะต้องตายไม่มีความรู้สึก ไม่รู้สึกตัว ไม่ทันตั้งตัว สูญสิ้น ดับสิ้นไม่ตื่นอีกต่อไป ซึ่งการให้ความหมายดังกล่าวมีความเกี่ยวข้องและเชื่อมโยงกับบริบทที่เกี่ยวข้องได้แก่ 1) การรับรู้ต่อความตาย 2) ทัศนคติต่อความตาย 3) ประสบการณ์ของการได้รับความสูญเสียหรือการเห็นเพื่อนหรือสมาชิกในครอบครัวเสียชีวิตไปแล้ว และ 4) บริบททางสังคมวัฒนธรรมอีสานได้แก่ ความเชื่อในศาสนาพุทธ การอยู่ร่วมกันแบบสังคมเครือญาติ บทบาทของสมาชิกในครอบครัวที่ให้การดูแลผู้ป่วยเอดส์ รวมทั้งประเพณีพิธีกรรมต่างๆ ตามความเชื่อ ความศรัทธาที่เกี่ยวข้องและเชื่อมโยงกับวิถีชีวิตของคนในชุมชนชนบทอีสานข้อค้นพบดังกล่าวมีผลต่อวัฒนธรรมการดูแลผู้ป่วยเอดส์ระยะใกล้เสียชีวิตขณะเสียชีวิตและหลังจากเสียชีวิตแล้ว ผลการศึกษาช่วยให้เกิดความรู้ ความเข้าใจในทัศนคติของตัวผู้ป่วยเอดส์และสมาชิกครอบครัวและสามารถที่จะนำข้อความรู้ดังกล่าวไปวางแผนและให้การดูแลที่ตอบสนองความต้องการได้อย่างเหมาะสม โดยคำนึงถึงบริบททางสังคมวัฒนธรรมและคุณค่าของความเป็นมนุษย์ของผู้ป่วยเอดส์และครอบครัวต่อไป

Keywords: ความหมายของความตาย, ผู้ป่วยเอดส์ระยะใกล้ตายและครอบครัว, ชุมชนชนบทอีสาน, ทัศนคติ, การรับรู้, การพยาบาลจิตเวช, หลุดพ้น, เอดส์, ครอบครัว,

ปีที่เผยแพร่/Year: 2546

Address: นักศึกษาหลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (สาขาวิชาการพยาบาล) คณะพยาบาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น

Code: 100022

ISSN/ISBN: 0859-7685

Country of publication: Thailand.

Language: ภาษาไทย

Category: Abstract Journal.

Download: -