ผู้วิจัย/Authors: วนิดา พุ่มไพศาลชัย, พันธ์นภา กิตติรัตนไพบูลย์, กิตติพงศ์ สานิชวรรณกุล

ชื่อเรื่อง/Title: แบบจำลองคณิตศาสตร์อย่างง่ายสำหรับทำนายขนาดปกติของยาลิเธียมที่ผู้ป่วยไทยแต่ละคนต้องการ

แหล่งที่มา/Source: วารสารสวนปรุง พฤษภาคม-สิงหาคม 2541 / ปีที่ 14 ฉบับที่ 1

รายละเอียด / Details:

วัตถุประสงค์ในการศึกษาครั้งนี้ ก็เพื่อหาแบบจำลองทางคณิตศาสตร์อย่างง่ายสำหรับทำนายขนาดปกติของลิเธียมคาร์นอเนตที่ผู้ป่วยไทยแต่ละคนต้องการ ซึ่งเป็นการประมาณขนาดยาล่วงหน้าว่า ถ้าใช้แล้วจะให้ระดับความเข้มข้นของลิเธียมในซีรั่มอยู่ในช่วงที่ให้ผลการรักษาตามที่ต้องการ โดยทำการศึกษาในผู้ป่วยจำนวน 74 คน ได้รับการรักษาด้วยลิเธียมคาร์บอเนตแบบแคปซูลอย่างน้อย 2 สัปดาห์ ทำการเก็บข้อมูลต่าง ๆ ของผู้ป่วยดังนี้ เพศ อายุ น้ำหนักตัว น้ำหนักตัวในอุดมคติ พื้นที่ผิวของร่างกาย ระดับครีเอตินีนในซีรั่ม ค่าการกำจัด ครีเอตินีนออกทางไต ยาต้านอาการทางจิตอื่น ๆ ที่ใช้ร่วม ขนาดปกติของลิเธียมที่แพทย์สั่งใช้ในแต่ละวัน และระดับความเข้มข้นของลิเธียมในซีรั่ม ทำการหาความสัมพันธ์ระหว่างขนาดปกติของลิเธียมที่ใช้กับตัวแปรต่าง ๆ ของผู้ป่วยที่เก็บรวบรวมได้ โดยใช้การวิเคราะห์ด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ปัจจัยที่พบว่ามีความสัมพันธ์กับขนาดปกติของลิเธียมที่ใช้ นำมาวิเคราะห์ด้วยโปรแกรมการถดถอยพหุคูณ เพื่อหาแบบจำลองที่สามารถประมาณขนาดของลิเธียมที่จะใช้ได้ จากนั้นหาค่าแตกต่างที่สมบูรณ์ และร้อยละของความแตกต่างของขนาดปกติที่ใช้จริงกับขนาดของลิเธียมที่ได้จากการคำนวณด้วยรูปแบบสมการถดถอยพหุคูณ เพื่อหาความสามารถในการทำนายของสมการที่ได้นั้น ผลจากการศึกษาในครั้งนี้พบว่า วิธีหาขนาดยาโดยอิงอยู่บนพื้นฐาน ค่าตัวแปรต่าง ๆ ของผู้ป่วยนั้น สามารถนำมาทำนายขนาดลิเธียมที่ต้องการใช้ในแต่ละวัน เพื่อให้ระดับยาซีรั่มอยู่ในช่วงที่ต้องการในการรักษา รูปแบบทางคณิตศาสตร์อย่างง่ายที่สุดที่ศึกษาได้ในครั้งนี้คือ : ขนาดปกติ (มก./วัน) = 177.71 x ระดับลิเธียมในซีรั่มที่ต้องการ (มิลลิอิควิวาเลนซ์/ลิตร) + 4.63 x น้ำหนักตัว (กก.) + 402.06 แบบจำลองที่ได้จากการศึกษาครั้งนี้ สามารถใช้ทำนายขนาดยาได้อย่างมีเหตุมีผล นอกจากนี้ยังพบว่าค่าการขจัดครีเอตินีนทางไตไม่ได้ช่วยให้ความสามารถในการทำนายขนาดยาดีขึ้นเลย ความแตกต่างสมบูรณ์ระหว่างขนาดยาที่ใช้จริงกับขนาดยาที่ได้จากการคำนวณด้วยสมการนี้มีค่าเฉลี่ยเป็น 119.59 ? 0.57 มก./วัน โดยมีช่วงของขนาดยาที่ทำนายได้ต่ำกว่าขนาดที่ใช้จริง 26.45 % จนถึงสูงกว่าขนาดที่ใช้จริง 44.35 %

Keywords: drug, lithium, pharmacy, psychiatry, จิตเวช, จิตเวชศาสตร์, เภสัชกรรม, ยา, ลิเธียม, แบบจำลองคณิตศาสตร์อย่างง่าย

ปีที่เผยแพร่/Year: 2541

Address: โรงพยาบาลสวนปรุง กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข

Code: 105411401033

ISSN/ISBN: 0857-2127

Country of publication: ประเทศไทย

Language: ภาษาไทย

Category: บทคัดย่อ: วารสารวิชาการ

Download: -