ฐานข้อมูลวิจัยด้านสุขภาพจิตและจิตเวช

ผู้วิจัย/Authors: เกียรติชัย สารเศวต

ชื่อเรื่อง/Title: การให้การปรึกษาแนะแนวตามแนวพุทธศาสตร์

แหล่งที่มา/Source: ที่ประชุมวิชาการกรมสุขภาพจิต ครั้งที่ 6 วันที่ 6-8 กันยายน 2543

รายละเอียด / Details:

การให้การปรึกษาแนะแนวตามพุทธศาสตร์นั้น เป็นหลักการของพุทธธรรมที่ยึดในหลักการแนะแนวที่มีจุดประสงค์เพื่อให้บุคคลพึ่งพาตนเองได้ ซึ่งมีลักษณะเป็นกระบวนการ (Process) ในการช่วยเหลือผู้ที่มีทุกข์ประสบปัญหา และบางครั้งบุคคลก็อาจจะพึ่งพาตนเองไม่ได้ในบางขณะ และต้องการการชี้แนะแนวทางออกจากบุคคลที่เรียกว่า “กัลยาณมิตร” และในหลักพุทธธรรม เรียกว่าเป็นการแสดงธรรม ซึ่งเป็นวิธีการโปรดสัตว์ กล่าวคือ เป็นการให้การช่วยเหลือให้บุคคลพ้นทุกข์หรือปัญหา นั้นเอง โดยหลักพุทธธรรมแสดงถึงความสำคัญของกัลยาณมิตรว่าเป็นจุดเริ่มต้น และความสำเร็จในการดับทุกข์ แก้ปัญหา และการพัฒนาตนเองของบุคคล และยังเน้นถึงความสำคัญของกระบวนการช่วยเหลือของกัลยาณมิตร ทั้งนี้เพราะกัลยาณมิตรจะเป็นจุดเชื่อมโยงที่สำคัญกล่าวคือโดยปกติแล้วในตัวมนุษย์ทั้งหลาย มีมนุษย์จำนวนเพียงเล็กน้อยที่จะเกิดมีสภาวะที่เรียกว่า “โยนิโสมนสิการ” ด้วยตนเอง และการที่มนุษย์แต่ละคนจะริเริ่มให้เกิด “โยนิโสมนสิการ” โดยไม่มีปัจจัยอื่น ๆ ภายนอกมาช่วยเลยนั้นนับเป็นสิ่งที่ยากยิ่ง ดังนั้นกระบวนการสำคัญของหลักพุทธธรรมในการให้การปรึกษาแนะแนวก็คือ เสียงธรรม อันเป็นองค์ประกอบแรกของสัมมาทิฎฐิ และจะเป็นเหตุปัจจัยให้เกิด “โยนิโสมนสิการ” คือ ความคิดภายในบุคคลหรือการกระทำในใจ โดยแยบคาย จนทำให้บุคคลเห็นแจ้ง เข้าใจถึงเหตุแห่งทุกข์ และทางดับทุกข์ อีกทั้งสามารถปฏิบัติตนจนให้บรรลุสู่เป้าหมายของการดับทุกข์ได้ในที่สุด นอกจากนี้ ในหลักแห่งพุทธธรรมยังได้ชี้ให้เห็นถึงสิ่งที่เรียกว่า “ การปรึกษาแนะแนวเทียม” ซึ่งหมายถึงการแนะแนวหรือการให้การปรึกษาที่ทำให้บุคคลไม่พึ่งพาตนเองจะยึดถือและพึ่งพาปัจจัยภายนอก อันเป็นลักษณะแห่งมิจฉาทิฎฐิ และนำไปสู่ภาวะที่เรียกว่า “สีลัพพตปรามาส” หรือความเชื่อที่งมงาย ดังนั้นในการที่จะป้องกันไม่ให้เกิดความเชื่อที่งมงายนั้น หลักพุทธธรรมก็กล่าวถึงสิ่งที่จะเป็นเครื่องมือในการขจัดหรือถ่ายถอนความงมงายเหล่านี้ คือ หลักกาลามสูตร หรือ ภัททยสูตร

Keywords: การให้การปรึกษาแนะแนวตามแนวพุทธศาสตร์, กัลยาณมิตร, การให้คำปรึกษา, พุทธ, สุขภาพจิต, mental health, counseling

ปีที่เผยแพร่/Year: 2543

Address: สำนักงานควบคุมโรคติดต่อเขต 6 ขอนแก่น กรมควบคุมโรคติดต่อ กระทรวงสาธารณสุข

Code: 20050000231

ISSN/ISBN: 974-293-644-7

Country of publication: ประเทศไทย

Language: ภาษาไทย

Category: Paper ได้รับคัดเลือกนำเสนอในที่ประชุมวิชาการกรมสุขภาพจิต

Download: -