ผู้วิจัย/Authors: ประทักษ์ ลิขิตเลอสรวง

ชื่อเรื่อง/Title: จิตปัญญาบำบัด (Wisdom Psychotherapy)-จิตบำบัดแนวพุทธธรรม

แหล่งที่มา/Source: การประชุมวิชาการประจำปี ราชวิทยาลัยจิตแพทย์แห่งประเทศไทย, หน้า 29.

รายละเอียด / Details:

พุทธธรรมมิใช่เพียงแค่ทฤษฎีหรือปรัชญาการดำเนินชีวิต แต่เป็นศาสนาแห่งการปฏิบัติได้จริง และเป็นวิทยาศาสตร์แห่งชีวิตจิตใจ เป็นสัจธรรม เป็นความจริงสากลต่อการดำเนินชีวิตด้วยเป้าหมายที่จะช่วยให้มนุษย์ทั้งที่ดูเหมือนปกติและที่เจ็บป่วยทางจิต ได้รับการบำบัดและพัฒนาเต็มศักยภาพทางจิตปัญญา โดยไม่เพียงแค่มีความสุขและปรับตัวได้ดีกับการเปลี่ยนแปลงเท่านั้นอย่างในจิตวิทยาและจิตบำบัดแนวตะวันตก แต่เป้าหมายของจิตปัญญาที่คาดหวัง คือ ความสงบ สะอาด สว่าง ทางจิตใจด้วยปัญญา หลักการของจิตปัญญาบำบัดอาศัยแก่นพุทธธรรมในเรื่องอริยสัจ 4 โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หลักไตรสิกขา-ศีล สมาธิ ปัญญา ในมรรค 8 และหลักไตรลักษณ์-ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่มีตัวตน ทำให้จิตปัญญาบำบัด แบ่งได้เป็น 3 ระดับคือ‹br> 1. จิตพฤติกรรมบำบัด ได้แก่ สัมมากัมมันตะ (กระทำชอบ) สัมมาวาจา (ระลึกชอบ) และสัมมาอาชีวะ (เลี้ยงชีวิตชอบ) 2. สติสมาธิบำบัด ได้แก่ สัมมาวายามะ (พยายามชอบ) สัมมาสติ (ระลึกชอบ) และสัมมาสมาธิ (ตั้งใจมั่นชอบ) 3. ปัญญาบำบัด ได้แก่ สัมมาทิฐิ (เห็นชอบ) และสัมมาสังกัปปะ (ดำริชอบ) ผลที่คาดหมาย 3 ประการคือ
1. ลดความอยาก ไม่อยากให้น้อยลง ดำเนินชีวิตอย่างเรียบง่าย ลดสิ่งเร้าและการพึ่งพาปัจจัยภายนอกทางวัตถุ ทำให้สิ่งกระตุ้นทางอารมณ์โดยเฉพาะในเชิงลบ เช่น ความเครียดกังวล โกรธเกลียด ผิดหวัง ซึมเศร้า หวาดระแวงก้าวร้าว ฯลฯ ลดลง จิตใจจะไม่ทุกข์ร้อน กลับเป็นสุข ไม่คิดเบียดเบียนใครรวมทั้งตัวเอง อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้ดี และทำตัวเป็นประโยชน์กับชุมชนสังคม 2. ฝึกสติกำกับจิต รู้ตัวในการกระทำทางกายวาจาตลอดเวลา องค์ประกอบของจิตที่ได้รับการฝึกฝนจนมีประสิทธิภาพสูง คล้ายบริหารร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอ ไม่เจ็บป่วยง่ายหรือทุเลาได้เร็ว และการมีสมาธิที่ควรแก่งาน ทำให้เกิดปัญญาเข้าใจสัจธรรมได้ง่ายเร็ว 3. เกิดปัญญารู้ถึงเหตุปัจจัยตามธรรมดาของธรรมชาติว่า กายจิตและสรรพสิ่ง มีความไม่เที่ยง แปรเปลี่ยนกดดัน เป็นทุกข์ ตั้งอยู่ไม่นาน และไม่มีตัวตนถาวร มีแต่สมมติบัญญัติ การมีปัญญาเพื่อรู้เท่าทันและดำเนินชีวิตให้สอดคล้อง มิใช่ฝืนด้วย ความอยาก ไม่อยาก ชอบ ไม่ชอบ ของตัวเองหรือของใคร แม้แต่สิ่งเหนือธรรมชาติ สภาพจิตจึงจะ "สุข สงบ สว่าง เสรี" อย่างแท้จริง

Keywords: wisdom psychotherapy, จิตบำบัด, การรักษาทางจิตเวช, จิตเวชศาสตร์, จิตปัญญาบำบัด, จิตบำบัดแนวพุทธธรรมศาสนา, พุทธธรรม, ปรัชญา, สุขภาพจิต,

ปีที่เผยแพร่/Year: 2548

Address: โรพยาบาลพระราม 9

Code: 20050000599

ISSN/ISBN:

Country of publication: ประเทศไทย

Language: ภาษาไทย

Category: Paper ที่ได้รับคัดเลือกนำเสนอในที่ประชุมวิชาการประจำปี ราชวิทยาลัยจิตแพทย์แห่งประเทศไทย ปี 2548

Download: