ผู้วิจัย/Authors: จุมภฏ พรมสีดา, สมจิตต์ ลุประสงค์, หยกฟ้า บูญชิต, เลิศฤทธิ์ บัญชาการ

ชื่อเรื่อง/Title: การพัฒนาศูนย์การเรียนรู้เพื่อการดูแลสุขภาพจิตของประชาชนด้วยภูมิปัญญาอีสานชุมชนบ้านห้อม อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม.

แหล่งที่มา/Source: ประชุมวิชาการสุขภาพจิตนานาชาติ ครั้งที่ 5, ณ. โรงแรมปรินซ์พาเลซ กรุงเทพฯ, จากหลังคาแดงสู่ชุมชน ระหว่างวันที่ 3-5 กรกฎาคม 2549, หน้า 89.

รายละเอียด / Details:

หลักการและเหตุผล ภาวะสุขภาพจิตชุมชนของประชาชนยุคปัจจุบันต้องเผชิญกับความผันผวนทางเศรษฐกิจ การเมือง สังคม และวัฒนธรรมที่เปลี่ยนแปลงไป จากการศึกษานำร่องในชุมชนบ้านห้อม พบว่ายังมีกลุ่มเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพจิต เช่น ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยจิตเวช และผู้ใช้สารเสพติดที่ต้องการได้รับความช่วยเหลือจากชุมชน อย่างไรก็ตามชุมชนบ้านห้อมได้มีการใช้ภูมิปัญญาอีสาน เช่น การบายศรีสู่ขวัญ การรำผีหมอเพื่อเสริมสร้างขวัญ กำลังใจให้ชาวบ้านเป็นสุข เป็นต้น สิ่งเหล่านี้มีคุณค่าสมควรพัฒนาให้เกิดเป็นศูนย์การเรียนรู้เพื่อการดูแลสุขภาพจิตของประชาชนด้วยภูมิปัญญาอีสานโดยความร่วมมือขององค์กรในชุมชนต่อไป วัตถุประสงค์ เพื่อพัฒนาให้เกิดศูนย์การเรียนรู้ (Community Lab) อย่างมีส่วนร่วมเพื่อการส่งเสริมสุขภาพจิตชุมชนด้วยภูมิปัญญาอีสาน ขอบเจตการวิจัย ศึกษาเฉพาะชุมชนบ้านห้อม (หมู่ที่ 1 และ 11) ต.อาจสามารถ อ.เมือง จ.นครพนม ระเบียบวิธีวิจัย เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการ กลุ่มตัวอย่างเป็นชุมชนบ้านห้อม เก็บข้อมูลโดยใช้วิธีการสังเกต อย่างมีส่วนร่วม การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่ม โดยใช้แบบประเมินดัชนีชี้วัดสุขภาพจิตชุมชน และแบบสัมภาษณ์ข้อมูลสุขภาพจิตครอบครัวและภูมิปัญญาอีสาน มีการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ ผลการวิจัย ชุมชนบ้านห้อม เป็นชุมชนชนบทอีสาน มีสภาพชุมชนแบบเกษตรกรรม จุดแข็ง คือมีองค์กรสำคัญหลายแห่ง มีที่พึ่งทางใจ และมีความสามัคคี ประเด็นสุขภาพและโอกาสพัฒนา พบว่า ชุมชนยังต้องการพัฒนากลุ่มเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพจิต เช่น ผู้สูงอายุ ผู้ป่วยจิตเวช และผู้ใช้สารเสพติด จากการทำประชาคมได้มติร่วมกันโดยชุมชนเลือกที่จะพัฒนาให้เกิดศูนย์การเรียนรู้เพื่อการดูแลสุขภาพจิตของผู้สูงอายุ (77.59%) รองลงไป คือผู้ป่วยจิตเวช( 22.41%) คณะผู้วิจัยได้จัดกิจกรรมส่งเสริมสุขภาพจิตในชุมชนโดยจัดโครงการ "สุขใจวัยสูงอายุ" โดยนำภูมิปัญญาอีสานของชุมชนมาผสมผสานในกิจกรรมควบคู่ไปกับการติดตามดูแลครอบครัวผู้ป่วยจิตเวชไปด้วย เช่น บายศรีสู่ขวัญ บรรยายธรรมะ ซึ่งผลจากการจัดกิจกรรมดังกล่าวพบว่าชุมชนพึงพอใจในระดับปานกลางถึงมาก ข้อเสนอแนะ การเสริมสร้างพลังให้องค์กรในชุมชน เช่น อบต. เป็นแกนหลักในการดำเนินการอย่างต่อเนื่อง

Keywords: สุขภาพจิต, ศูนย์การเรียนรู้, ผู้ป่วยจิตเวช, ผู้สูงอายุ, สารเสพติด, ความเชื่อ, ครอบครัว, ภูมิปัญญาอิสาน, ชุมชนบ้านห้อม, ปัญหาสุขภาพจิต

ปีที่เผยแพร่/Year: 2549

Address: โรงพยาบาลจิตเวชนครพนมราชนครินทร์

Code: 200600040

ISSN/ISBN: -

Country of publication: ประเทศไทย

Language: ภาษาไทย

Category: บทคัดย่อที่ได้รับคัดเลือกนำเสนอในประชุมวิชาการสุขภาพจิตนานาชาติ ครั้งที่ 5, ณ. โรงแรมปรินซ์พาเลซ กรุงเทพฯ

Download: -