ผู้วิจัย/Authors: สมสกุล สุภัทรพันธ์, นุชจรินทร์ โมระเสริฐ, ศศิธร เดชะไกศยะ

ชื่อเรื่อง/Title: การศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพของการส่งเสริมความรู้ความเข้าใจในผู้ป่วยโรคจิตเภท ก่อนและหลังเข้ากลุ่มวางแผนจำหน่ายในโรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา

แหล่งที่มา/Source: ที่ประชุมวิชาการกรมสุขภาพจิต ครั้งที่ 5, พ.ศ. 2542

รายละเอียด / Details:

วัตถุประสงค์ การวิจัยครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงทดลอง มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิผลของการส่งเสริมความรู้ ความเข้าใจในผู้ป่วยโรคจิตเภทก่อนและหลังเข้ากลุ่มวางแผนจำหน่าย ในโรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา และความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมกลุ่มวางแผนจำหน่าย ประชากรที่ใช้ในการวิจัย คือ ผู้ป่วยโรคจิตเภทที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา จำนวน 100 คน แบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม กลุ่มละ 50 คน โดยวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบง่าย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสัมภาษณ์ ประกอบด้วย 3 ส่วน คือ 1) ข้อมูลทั่วไป 2) ความรู้ ความเข้าใจโรคจิตเภท และ 3) ความพึงพอใจในการเข้ากลุ่มวางแผนจำหน่ายซึ่งได้ผ่านการตรวจสอบจากผู้ทรงคุณวุฒิ 3 ท่าน ผู้วิจัยได้นำแบบสัมภาษณ์ส่วนที่ 2 ไปทดสอบความเที่ยงด้วยวิธี Split-Half และปรับด้วยสูตร Spearman Brown และส่วนที่ 3 ไปทดสอบความเที่ยงด้วยวิธีสัมประสิทธิ์แอลฟาของ ครอนบาค ได้ค่าความเที่ยงเท่ากับ 0.58 และ 0.82 ตามลำดับ การวิเคราะห์ข้อมูลใช้โปรแกรมสำเร็จรูป SPSS/FW หาค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบค่าเฉลี่ยระหว่างก่อนและหลังเข้าร่วมกลุ่มวางแผนจำหน่ายโดยใช้ paired t-test และเปรียบเทียบกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม โดย independent t-test ผลที่ได้ พบว่าการเปรียบเทียบความรู้ ความเข้าใจ โรคจิตเภทของผู้ป่วย ทั้งกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมก่อนและหลังการทดลอง พบว่า ผู้ป่วยทั้งกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมหลังการทดลองมีความรู้ความเข้าใจเรื่องโรคจิตเภทมากกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ส่วนการเปรียบเทียบความรู้ความเข้าใจ เรื่องโรคจิตเภทของผู้ป่วยหลังการทดลอง ระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมพบว่า มีความแตกต่างอย่างไม่มีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 นอกจากนี้ความพึงพอใจหลังการเข้ากลุ่มวางแผนจำหน่ายในผู้ป่วยกลุ่มทดลองพบว่า มีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด ร้อยละ 64 และระดับน้อย ร้อยละ 4 จากผลการศึกษาสามารถอภิปรายได้ว่า กระบวนการกลุ่มวางแผนจำหน่ายมีผลทำให้ผู้ป่วยในกลุ่มทดลองมีความรู้เพิ่มขึ้นตรงกับสมมติฐานที่วางไว้ ซึ่งสอดคล้องกับงานวิจัยของ Heyes and Gantt (1992) ที่พบว่า หลังการให้ความรู้โรคจิตเวช ผู้ป่วยจิตเวชมีความรู้ความเข้าใจเพิ่มมากขึ้น ส่วนผลการเปรียบเทียบความรู้ความเข้าใจ เรื่องโรคจิตเภทของผู้ป่วยหลังการทดลองระหว่างกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมไม่มีความแตกต่างกัน เนื่องจากระยะเวลาในการเก็บข้อมูล หลังทดลองของกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุมมีความแตกต่างกัน กล่าวคือ กลุ่มทดลองจะเก็บข้อมูลหลังสิ้นสุดการทำกลุ่ม แต่ในกลุ่มควบคุมจะเก็บข้อมูลก่อนผู้ป่วยจำหน่าย ซึ่งเป็นระยะเวลา 1-2 สัปดาห์ ในระหว่างที่ผู้ป่วยอยู่รับการรักษาตัวภายในหอผู้ป่วยนั้น จะประกอบไปด้วยสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อการรักษา ช่วยส่งเสริมให้เกิดความรู้เรื่องโรคทางจิตเวชและการดูแลตนเอง เช่น กลุ่มบำบัดต่าง ๆ ที่จัดโดยแพทย์ พยาบาล บุคลากรผู้ดูแลช่วยเหลือ และนักศึกษาพยาบาลที่มาฝึกปฏิบัติงานตลอดจนการได้พูดคุยด้วยกันระหว่างผู้ป่วย สอดคล้องกับแนวคิดของ โอแรม (Orem.1991) ซึ่งกล่าวว่า สิ่งแวดล้อมในแง่ของพัฒนาการ โดยมองว่าคนกับสิ่งแวดล้อมไม่สามารถแยกออกจากกันได้ และการดูแลตนเองที่จำเป็นเมื่อบุคคลมีปัญหาทางด้านสุขภาพจะแสวงหาความช่วยเหลือจากบุคคลที่เชื่อถือได้ และรับรู้ สนใจดูแล ป้องกันความไม่สุขสบายจากผลข้างเคียงของการรักษาหรือจากโรค นอกจากนี้ บุคคลยังมีความสามารถในการผสมผสานความต้องการดูแลตนเองในประเด็น อื่น ๆ เข้าด้วยกัน (สมจิต หนุเจริญกุล.2540) สรุป การใช้กระบวนการกลุ่มวางแผนจำหน่ายในผู้ป่วยโรคจิตเภท พบว่ามีประสิทธิผลในระดับหนึ่ง แต่มีไม่มากนัก กล่าวคือ ผู้ป่วยในกลุ่มทดลองมีความรู้ความเข้าใจโรคจิตเภทเพิ่มขึ้นหลังเข้ากลุ่ม แต่เมื่อเปรียบเทียบหลังเข้ากลุ่มระหว่างกลุ่มทดลองกับกลุ่มควบคุมมีความรู้ความเข้าใจโรคจิตเภทไม่แตกต่างกัน สำหรับผลของความพึงพอใจต่อการเข้าร่วมกลุ่มวางแผนจำหน่าย ผู้ป่วยมีความพึงพอใจมาก ในการเข้าร่วมกลุ่มวางแผนจำหน่าย

Keywords: ผู้ป่วยโรคจิตเภท, จิตเวช, จิตเวชศาสตร์, กลุ่มวางแผนจำหน่าย, psychiatry, group discharge plan, schizophrenia

ปีที่เผยแพร่/Year: 2542

Address: โรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข

Code: 201420005189

ISSN/ISBN: -

Country of publication: ประเทศไทย

Language: ภาษาไทย

Category: Paper ได้รับคัดเลือกนำเสนอในที่ประชุมวิชาการกรมสุขภาพจิต

Download: -